In de aankomende weken delen we interviews met de artiesten die live gaan experimenteren met de nieuwste AI, AR en Avatar technologie als onderdeel van het Testprogramma van Open Cultuur Tech. Samen met ontwerpers en programmeurs krijgen zij de vrije hand om een eigen show te ontwikkelen waarin zij de creatieve mogelijkheden van technologie kunnen onderzoeken.
De reeks interviews trapt af met Sofia Schuijt en Cas Mulder– beter bekend als Sofia Maria en Casimir, een opkomend DJ duo uit Amsterdam.
Sofia Maria en Casimir draaien regelmatig samen op festivals en in clubs door heel Nederland. Als duo draaien ze pas enkele jaren samen, toch hebben ze al een rits aan grote festivals op hun conto. Altijd van achter een digitale draaitafel en vaak voor een breed publiek. Van Amsterdam Dance Event tot Best Kept Secret. Ze draaien een variatie aan stijlen tussen house, electro en hier en daar een vleugje breakbeat.
Waarom Sofia Maria en Casimir zich hebben aangemeld bij het Testprogramma van Open Cultuur Tech? Als je het aan Casimir vraagt dan is dat omdat het noodzakelijk is om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen. “Dat zorgt ervoor dat je met een brede jongere doelgroep in contact kunt blijven”. Casimir is naast DJ ook filmmaker en heeft veel interesse in theater. Hij ziet dat de theatersector veel moeite heeft met het vullen van de zalen en bereiken van een jong nieuw publiek, waardoor er vooral oudere mensen in de zaal zitten.
Nieuwe technologie kan hiervoor een uitkomst bieden. Neem bijvoorbeeld augmented reality (AR). Deze technologie is misschien wel het meest bekend bij een jongere doelgroep in de vorm van AR filters op TikTok en Snapchat. Je ziet daarom dat steeds meer grote popartiesten gaan samenwerken met deze apps om eigen AR filters uit te brengen voor gebruik tijdens live concerten. Op deze manier betrekken veel popartiesten de belevingswereld van de jongere doelgroep bij hun live show.
Maar Sofia Maria en Casimir merken ook dat veel artiesten terughoudend zijn ten opzichte van nieuwe technologie. Met name als het aankomt op kunstmatige intelligentie (AI). Het idee dat er in de toekomst computers zijn die precies dezelfde muziek kunnen maken als mensen, is natuurlijk beangstigend. Toch maken Sofia Maria en Casimir zich absoluut geen zorgen. “Muziek, en iedere andere vorm van kunst, draait om de interpretatie van de menselijke ervaring, ongeacht het medium waarmee je dit brengt. AI kan deze menselijke ervaring nooit beter beschrijven dan een mens zelf omdat het simpelweg geen mens is”.
Ondanks hun nuchtere houding zijn Sofia Maria en Casimir ontzettend nieuwsgierig naar de mogelijkheden van kunstmatige intelligentie. Ze zijn bijvoorbeeld betrokken bij de ontwikkeling van WAIVE Studio, een reeks AI tools die live drum beats en samples kunnen genereren op basis van audio-archiefmateriaal van Beeld en Geluid in Hilversum. Het is voor hen een unieke manier om onderscheidende geluiden toe te voegen aan hun muziek en te onderzoeken hoe zij zich verder kunnen ontwikkelen in de snel veranderende muziekindustrie.
Maar voor Sofia Maria en Casimir houdt hun interesse in kunstmatige intelligentie daar niet op. Het zou Casimir bijvoorbeeld ook interessant lijken als een computer hem zou kunnen helpen om toonhoogtes of BPM’s van tracks te matchen en hier bijvoorbeeld suggesties in te doen. “Je kan er maar beter goed bevriend mee raken”. Ondanks dat Sofia Maria hier minder enthousiast over is, zou Casimir het wel aandurven. “Het on the spot even hulp krijgen bij een keuze doet naar mijn idee niet af aan de artistieke vrijheid van de artiest”.
Over het gebruiken van AI voor visuele elementen in een live show zijn de beide DJ’s het wel met elkaar eens. Het gebrek aan budget dwingt hen vaak om zelf visuele elementen te creëren, maar daar hebben ze niet altijd de tijd voor. Casimir gebruikt daarom bijvoorbeeld Midjourney, een eenvoudige AI tool die plaatjes genereert op basis van tekst-input, om visuals voor SoundCloud te genereren. Maar het meeste zouden ze hebben aan een AI die hun muziek real-time zou kunnen verwerken in VJ visuals. Sofia Maria is vooral nieuwsgierig naar de mogelijkheid van AI gegenereerde projecties op de muren in de zaal tijdens hun shows of op de buitenmuur van de club.
Als we Sofia Maria en Casimir vragen hoe zij denken dat het DJ vak er over 10 jaar uitziet volgt er een zorgeloos antwoord. Beiden zijn het er over eens dat hun eigen manier van werken, vanuit een menselijke ervaring, weinig zal veranderen. De nieuwe technologie zal juist ontzettend veel nieuwe mogelijkheden bieden. Precies zoals de opkomst van digitale audio ervoor zorgde dat veel meer mensen toegang kregen tot muziek. De vinylplaat bestaat gelukkig nog steeds, maar het overgrote deel van de mensen luistert naar muziek via streaming. “In commerciële tenten op Rembrandtplein zal de DJ vast wel worden wegbezuinigd op een gegeven moment. Maar ik weet niet of dat uiteindelijk erg is’’.
Voor hun eigen Open Cultuur Tech live show hebben ze een duidelijk beeld voor ogen. Het moet een spektakel worden waarin de grenzen tussen theater en club vervagen. Waarin theatrale elementen gebruikt worden om de grenzen op te zoeken en de DJ een dirigent wordt die niet alleen de muziek bespeelt, maar ook de visuals en publiek.